معرفی کتاب هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی
هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی ، ما را با کارهای خطایی که به‌طور غیرمنتظره درطول زندگی خود انجام می‌دهیم، آشنا می‌کند. کارهایی که اصلا به خطا و اشتباه بودن‌شان فکر نکرده‌ایم. با نوشتن این مقاله قصد داریم چند مورد از این خطاها را به شما معرفی کنیم. در ادامه نیز مقدمه عادل فردوسی پور را در مورد این کتاب نوشته‌ایم.
مشخصات کلی کتاب
نویسنده: رولف دوبلی
مترجم: عادل فردوسی پور، بهزاد توکلی و علی شهروز
انتشارات: چشمه
درباره کتاب هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی
همه ما همواره در طول زندگی خود در حال انتخاب، تصمیم‌گیری، مقایسه و… هستیم، تمامی کارهایی که توسط ذهن انجام می‌شوند. اما تا به حال به این فکر کرده‌اید که آیا تمامی آنها درست هستند یا نه؟
به‌طور حتم تمامی کارها و رفتارهای ما درست نبوده و در نتیجه با اشتباهات خود در طول زندگی چندین‌بار با شکست مواجه شده‌ایم. اما می‌توانیم در حال حاضر با خواندن کتاب و استفاده از راهنمایی‌های آن، دید شفاف‌تری نسبت به مسائل اطراف خود پیدا می‌کنیم و بتوانیم در آینده از بروز اشتباهات جلوگیزی کنیم.
پیشنهاد می‌کنم بعد از خواندن مقاله پیش‌رو، مقاله ذهن آگاهی چیست را مطالعه بفرمایید. با ذهن آگاهی بهتر می‌توانید روی افکار، رفتارها و تصمیمات خود تسلط داشته باشید.
متن پشت جلد کتاب هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی
آیا تابه‌حال…
زمان صرف چیزی کرده‌ای که در آینده احساس کنی ارزشش را نداشته؟ پول زیادی برای خرید اینترنت پرداخت کرده‌ای؟ به انجام کاری که می‌دانی برایت مضر است اصرار کرده‌ای؟ سهام خود را خیلی زود یا خیلی دیر فروخته‌ای؟ موفقیت را نتیجه کار خود و شکست را نتیجه تاثیر عوامل بیرونی دانسته‌ای؟ روی یک اسب به اشتباه شرط بسته‌ای؟
این‌ها نمونه‌هایی هستند از خطاهایی که همه ما در تفکر روزمره خود به آنها دچار می‌شویم. اما با شناخت چیستی آنها و دانستن نحوه شناسایی‌شان، می‌توانیم از آنها دوری کنیم و تصمیمات هوشمندانه‌تری بگیریم.
مقدمه کتاب هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی
ناتوانی در شفاف اندیشی –یا به قول متخصصان «خطای شناختی»– یک انحراف اصولی از منطق است، انحراف از افکار و رفتار بهینه، عقلانی و مستدل. منظور من از «اصولی»، خطاهای گاه‌به‌گاه در تصمیم‌گیری نیست، بلکه منظور اشتباه‌های متداول و موانعی بر سر راه منطق ماست که دائما ما را گرفتار می‌کنند.
الگوهایی که نسل‌های گوناگون در قرون مختلف تکرار می‌کنند. مثلا دست‌بالا گرفتن اطلاعات خودمان خیلی متداول‌تر از دست‌کم گرفتن‌شان است. یا خطر از دست دادن یک چیز خیلی بیشتر ما را برانگیخته می‌کند تا امکان به دست آوردن یک چیز مشابه.
در واقع آرزوی من کاملا ساده است: اگر ما بتوانیم بزرگ‌ترین خطاهای فکری را بشناسیم و از آنها در زندگی شخصی، شغلی یا در دولت‌مان پرهیز کنیم، ممکن است شاهد جهشی در موفقیت خود باشیم. نیازی به حیله‌های جدید، طرح‌های نوین، ابزارهای غیرضروری و کارهای طاقت‌فرسا نیست؛ تمام آن‌چه ما بدان نیاز داریم پرهیز از بی‌خردی است.
نظر فردوسی‌پور درباره‌ی کتاب هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی
تصور کنید در زمین هیچ خطایی اتفاق نمی‌افتاد. آن‌وقت واژه‌هایی به نام پنالتی، اخطار و اخراج هم معنا نداشت. اشک‌ها و لبخندها محو می‌شدند و زیبایی فوتبال هم رنگ می‌باخت. آدم‌ها شبیه ربات‌های برنامه ریزی شده بودند که وظیفه‌شان بردن بدون کوچک‌ترین اشتباه بود.
حالا تصور کنید که در این جهان پهناور که هزاران زمین فوتبال را در خود جای داده، قرار باشد هیچ انسانی دچار خطا و اشتباهی نشود. در این صورت آیا جهان بهتری داشتیم؟ جنگ افروزی‌ها به پایان می‌رسید؟ جرم و جنایت‌ها از صحنه روزگار محو می‌شدند؟ انسان‌ها با یکدیگر روابط بهتری برقرار می‌کردند؟
پاسخ به این پرسش‌ها و پیش‌بینی جهانی که هرگز تجربه‌اش نکرده‌ایم، کار دشواری است. اما آن‌چه قابل پیش‌بینی است، آن است که هر چه بیشتر خطاهای خود را بشناسیم، رویکرد بهتری به زندگی خود خواهیم داشت. از آنجا که خطاهای بشری در طول حیاتش از الگوهای مشابهی پیروی می‌کنند، امکان شناختن آنها نیز امری ممکن است.
درباره‌ی رولف دوبلی
در سال 1966 در سوئیس به دنیا آمد و در رشته ام‌بی‌ای به تحصیل پرداخت. وی کارآفرینی موفق است و شرکتی با هدف خلاصه کتاب‌های مختلف تاسیس کرده.
آثار دیگر وی
- هنر خوب زیستن
- اخبار را دنبال نکنید
فصل‌های کتاب هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی
کتاب حاضر در 99 بخش کوتاه نوشته شده و به خطاهایی که ذهن ما به‌طور ناخودآگاه مرتکب می‌شود، پرداخته است. نویسنده در هر بخش با ذکر مثال‌هایی ساده و قابل درک، خطاهای غیرعمدی ذهن را بررسی می‌کند. بعضی از فصل‌ها عبارتند از:
- چرا باید به قبرستان‌ها سری بزنی؟ -خطای بقا
- آیا دانشگاه هاروارد شما را باهوش‌تر جلوه می‌دهد؟ -توهم بدن شناگر
- چرا ابرها را به شکل‌های مختلف می‌بینی؟ -توهم دسته‌بندی
- اگر پنجاه میلیون نفر چیز احمقانه‌ای بگویند، آن چیز کماکان احمقانه است. -تایید اجتماعی
- چرا باید گذشته را فراموش کنی؟ -خطای هزینه هدر رفته
- چرا یک نقشه غلط را به نبود نقشه ترجیح می‌دهیم؟ -خطای در دسترس بودن
- چرا مرتب دانش و توانایی‌هایت را دست‌بالا می‌گیری؟ -اثر بیش اعتمادی
- کمتر از آن چیزی که تصور می‌کنی در اختیار توست. -توهم کنترل
- چرا آخرین شیرینی جعبه دهان تو را آب می‌اندازد؟ -خطای کمبود
- هرکسی در اوج، زیبا به نظر می‌رسد. -اثر هاله‌ای
- کسی که چکش به دست دارد فقط میخ را می‌بیند. -تغییر شکل حرفه‌ای
- چرا نباید اخبار را دنبال کنی؟ -توهم اخبار
بخش‌هایی از کتاب هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی
در ادامه بخش‌های جذابی از کتاب را برای شما نوشته‌ایم:
1-چرا باید به قبرستان‌ها سری بزنی؟
خطای بقا به این معنی است که افراد دائما احتمال موفقیت خود را زیاد از حد تخمین بزنند. با سر زدن به قبرستان پروژه‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها و شغل‌هایی که در زمانی بسیار امیدوارکننده به نظر می‌رسیدند، در برابر این خطا موضع بگیر. قدم زدن در این قبرستان، ناخوشایند ولی برای شفاف شدن ذهن لازم است.
2-آیا دانشگاه هاروارد، شما را باهوش‌تر جلوه می‌دهد؟
نسیم طالب، مقاله‌نویس و تاجر، تصمیم گرفت فکری به حال چند کیلوگرم اضافه وزنی بکند که با خود این طرف و آن طرف می‌برد. او به چندین ورزش فکر می‌کرد. اما دونده‌ها استخوانی و غمگین به نظر می‌رسیدند، بدن‌سازها پهن و ابله و بازیکنان تنیس؟ آه، طبقه نیمه‌مرفه جامعه! اما شناگرها با آن بدن‌های خوش‌ترکیب و خطوط عضلانی به نظر او جذاب به نظر می‌رسیدند. او تصمیم گرفت به استخری در محله‌اش برود و هفته‌ای دوبار آنجا تمرین کند.
تسلیم توهم
کمی بعد، متوجه شد تسلیم یک توهم شده است. شناگران حرفه‌ای به این خاطر که با شدت تمرین می‌کنند بدن‌های‌شان زیبا نمی‌شود، بلکه به خاطر اندام مناسب‌شان است که شناگران خوبی می‌شوند. فرم کلی بدن آنها یکی از عوامل انتخاب‌شان است، نه نتیجه فعالیت‌های ورزشی‌شان.
در نتیجه، هر وقت ترغیب می‌شوی توان خود را صرف برخی از کارها کنی، حواست را جمع کن؛ از شکم شش تکه تا ظاهر آراسته و درآمد بالا گرفته تا عمر طولانی و یک رفتار به خصوص و شادمانی. ممکن است در دام توهم بدن شناگر بیفتی. قبل از این‌که تصمیم بگیری کار را شروع کنی، به آینه نگاه کن و درباره چیزی که می‌بینی با خودت صادق باش.
3-چرا ابرها را به شکل‌های مختلف می‌بینی؟
آیا تا به حال یک صورت را در بین ابرها دیده‌ای یا شکل کلی حیوانات را در یک سنگ مشاهده کرده‌ای؟ البته. کاملا هم طبیعی است. مغز انسان به دنبال الگوها و قوانین است. در واقع، آن را یک قدم به جلو می‌برد، اگر هیچ الگوی خاصی پیدا نکند، از خودش یکی ابداع می‌کند. هر چه علامت دریافتی غیر متمرکز‌تر باشد، راحت‌تر می‌شود «پیام‌های نهفته» را در آن پیدا کرد.
۴-اگر پنجاه میلیون نفر چیز احمقانه‌ای بگویند، آن چیز کماکان احمقانه است.
در مسیر یک کنسرت، سر یک چهارراه با گروهی از آدم‌ها مواجه می‌شوی که همه به آسمان خیره شده‌اند. بدون این‌که فکر کنی، تو هم به بالا زل می‌زنی. چرا؟ تایید اجتماعی. وسط کنسرت، زمانی که تک‌نواز اوج هنرنمایی‌اش را به نمایش می‌گذارد، یک نفر شروع به کف زدن می‌کند و ناگهان همه حضار با او همراه می‌شوند. تو هم همین‌طور. چرا؟ تایید اجتماعی.
بعد از کنسرت به رخت‌کن می‌روی تا کتت را برداری. می‌بینی مردم چگونه سکه‌ای به عنوان انعام در بشقاب می‌گذارند، هرچند هزینه خدمات در پول بلیط لحاظ شده. چه کار می‌کنی؟ احتمالا تو هم انعام می‌دهی.
تعریف تایید اجتماعی:
تایید اجتماعی، که گاهی سخت‌گیرانه از آن به عنوان غریزه جمع‌گرایی یاد می‌شود، تاکید دارد افراد زمانی مانند بقیه عمل می‌کنند که احساس می‌کنند رفتارشان درست است. به عبارت دیگر، هر چه تعداد بیشتری از مردم عقیده خاصی را دنبال کنند، ما آن عقیده را بهتر (درست‌تر) می‌پنداریم. هر چه تعداد افرادی که رفتار خاصی را برزو می‌دهند بیشتر باشد، این رفتار از سوی دیگران مناسب‌تر ارزیابی می‌شود. البته که این امر مضحک است.
5-کمتر از چیزی که تصور می‌کنی در اختیار توست.
در کازینوها هم وقتی مردم به دنبال اعداد بالاترند، تاس را تا می‌توانند محکم می‌اندازند ولی اگر یک عدد کوچک بخواهند، خیلی با احتیاط این کار را انجام می‌دهند.
توهم کنترل تمایل به این است که باور کنیم بر چیزی اراده داریم که عملا تحت اختیارمان نیست. دو محقق به نام‌های جنکینز و وارد این موضوع را سال 1965 کشف کردند. آزمایش ساده آنها از دو کلید و یک لامپ تشکیل شده بود. افراد تحت آزمایش می‌توانستند تعیین کنند چه زمانی کلیدها روشن باشد و چه زمانی نباشد. حتی وقتی لامپ‌ها به صورت تصادفی روشن و خاموش می‌شد، آنها هم‌چنان فکر می‌کردند می‌توانند با زدن کلیدها روی لامپ اثر بگذارند.
آیا همه‌چیز را تحت کنترل داری؟
و تو؟ آیا همه‌چیز را تحت کنترل داری؟ احتمالا کمتر از آن چیزی که فکر می‌کنی. تصور نکن مثل یک امپراتور رومی همه‌چیز را در زندگی در مشت خود داری. خودت را زیاد از حد خونسرد جلوه نده. بر چیزهای مهمی که واقعا روی‌شان اثر داری تمرکز کن. درباره سایر موارد: هر چه می خواهد بشود، می‌شود.
ختم کلام
امکان ندارد بعد از خواندن کتاب هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی ، طرز فکرتان عوض نشده باشد و در تصمیم‌گیری و انتخاب‌های خود بیشتر دقت نکنید. به همین دلیل توصیه می‌کنم بعد از خواندن این مقاله برای تهیه کتاب اقدام کنید. مطمئن باشید هزینه کتاب در مقابل هزینه خطاهای‌تان بسیار ناچیز خواهد بود.
اگر این کتاب را مطالعه کرده‌اید، برداشت و نظر خود را در کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید