کتاب فن بیان اثر کاربردی و بی نظیر اونجلین مچلین
کتاب فن بیان نوشته اونجلین مچلین ، به تمام بازیگران به‌خصوص بازیگران تئاتر می‌فهماند که برای موفقیت در این کار ابتدا باید بیان خود را قوی کنند. در این مقاله قصد داریم به معرفی این کتاب ارزشمند بپردازیم.
مشخصات کلی کتاب
نویسنده: اونجلین مچلین
مترجم: رضا شیرمرز
ناشر: نشر قطره
اگر به دنبال یافتن کتاب‌هایی در حوزه فن بیان و سخنوری هستید، مقاله معرفی کتاب فن بیان را حتما بخوانید. در این مقاله به معرفی بهترین کتاب‌ها در این حوزه پرداخته‌ایم.
موضوع کتاب
کتاب، تمرینات ساده و مفیدی برای آموزش صدای بازیگران ارائه می‌دهد و در مورد موضوعات رهاسازی، کنترل و تمرین صدا در بخش‌هایی جداگانه به‌طور مفصل توضیحاتی ارائه داده است. اما قبل از هر چیز به افراد توصیه می‌کند که خوب گوش کنند زیرا فردی که گوش خوبی برای شنیدن دارد، حتما بیان خوبی نیز خواهد داشت.
علاوه بر بازیگران، این کتاب برای افرادی که صدای خود را دوست ندارند و از آن به عنوان صدایی نازک، خش‌دار و تودماغی نام می‌برند نیز بسیار مفید است.
یکی از نکات مهم کتاب این است که تمرینات بیان شده در آن از جز به کل بیان شده و به تدریج گسترش می‌یابند و تمریناتی به صورت فردی و گروهی دارد. موضوعات کتاب برآمده ازتجربیات عملی کارگاه دو سالانه‌ای است که مترجم کتاب، آقای رضا شیرمرز برگزار کرده است.
بعد از خواندن معرفی کتاب، حتما مقاله تکنیک های بهبود فن بیان و فن بیان در بازیگری را مطالعه کنید تا بتوانید به بیانی عالی دست پیدا کنید.
درباره نویسنده کتاب
اونجلین مچلین ، نویسنده‌ای در حوزه هنرهای نمایشی است و بازیگرانی چون استیو مک کوئین، لی گرانت، سوزان پلشت، جوآن وودوارد و فی فی دونووی را آموزش داده است. وی قبل از نویسندگی مدیر مطالعات گفتار دانشکده محله و تئاتر و سپس مدرس سخنرانی در دانشگاه کلمبیا بود.
کتاب او با نام فن بیان، یکی از بهترین کتاب‌ها در زمینه بازیگری است که به افراد کمک می‌کند، بتوانند به راحتی با استفاده از تمرینات و راهکارهای ارائه شده در این کتاب، بیان قوی و موثری داشته و به طور حتم در این حرفه موفق شوند.
وی بعد از تدریس در دانشگاه، آموزشگاهی تاسیس کرد و به آموزش تئاتر پرداخت و در سن 95 سالگی درگذشت.
فهرست کتاب
اونجلین مچلین کتاب را در 11 بخش نوشته است که عبارت است از:
- شنوایی و یادگیری
- شنوایی و یادگیری: تحلیل بیان
- رسایی بیان
- ابزار بیان
- رهاشدگی هنگام تکلم
- کنترل تنفس
- نقش طنین در بیان
- تنوع بیانی
- شکسپیر و بیان تئاتری
- جایگاه لهجه‌ها در بیان تئاتری
- خوانش با صدای بلند،شنوایی و اجرا
متن پشت جلد کتاب فن بیان
متن پشت جلد کتاب این‌گونه نوشته شده است:
«بازیگر محترم! برای درک ماهیت بیان تئاتری، تحلیل ابعاد دراماتیک این فن هنرمندانه امری است اجتناب‌ناپذیر و تمرینات فیزیکی و صوتی و تنفسی مربوط به آن تنها بخشی از این فرآیند ارزشمند محسوب می‌شود. تحلیل ابعاد محصول در 4 بخش اتفاق می افتد:
ابتدا طرح اولیه در ذهن شکل می‌گیرد، سپس فرایند بیان اندیشه‌ها از طریق امکانات بیانی اتفاق می‌افتد و پیام‌های پیچیده در اندام‌های عصبی جریان می‌یابند و در هنگام بازدم، از طریق اجزای تشکیل‌دهنده سیستم بیانی متبلور می‌گردند. درست مانند دوران طفولیت و زمانی که گام‌‌های نخستین نظم و ابراز احساس و اندیشه را بر می‌داریم.
در بخش سوم، کنش‌ها و واکنش‌های بخش‌های مذکور منجر به پدیده‌ای به نام امواج صوتی و نیز بیان تئاتری می‌گردد. بخش چهارم، جذب و هضم امواج پراکنده در فضا و کدهای صوتی توسط مخاطب، از راه گوش و اجزای فیزیکی اندام‌های شیمیایی است.
این امواج صوتی که تبدیل به محرک‌های الکتروشیمیایی شده‌اند، از طریق اعصاب دستگاه شنوایی به مغز می‌رسند و در کارخانه‌ای به نام خودآگاه شناسایی می‌شوند. این‌جا نقطه تکمیل فرایند ارتباط کلامی است.»
مقدمه کتاب از زبان اونجلین مچلین
در مقدمه کتاب آمده:
«کتابی که پیش‌روی شماست، شما را بر آن می‌دارد تا به ماهیت بیان به مثابه امری فیزیکی و مجموعه‌ای از امواج صوتی و پالس‌های فشاری که توسط شما ایجاد می‌شوند، بیندیشید. این امواج از طریق تارهای صوتی تبلور می‌یابند، در دهان تعدیل می‌شوند و با سرعت صوت خارج می‌گردند.
نیازی نیست که صدای‌تان را آزاد کنید. مانند السا ــشیر ماده‌ــ که آزاد به دنیا آمده بود. دهان‌تان را باز کنید و بگذارید امواج صوتی محیط را فرا بگیرند.
بگذارید زندگی شما هم تمرین اقناع‌کننده باشد. این کتاب با واژگان ساده و قابل درک تمرینات مناسبی را پیش پای‌تان می‌گذارد و مشکلات رایج در بیان تئاتری را برای‌تان حل می‌کند.»
توضیحاتی در مورد تمرینات کتاب فن بیان
برنامه روزانه و تمرینات گرم شدن بازیگر در انتهای کتاب آمده است که علی‌رغم اختصار به هنگام دعوت از شما برای حضور در یک پروژه تئاتری یا پروژه‌های دیگر مفید است. این تمرینات، تارهای صوتی شما را گرم می‌کنند و به شما امکان می‌دهند تا رسا و نافذ سخن بگویید.
برنامه روزانه بازیگر، مجموعه‌ای کامل از تمرینات بیانی است که در انتهای کتاب آمده و در واقع چکیده تمام تمرینات این کتاب را پیش روی‌تان می‌نهد. سعی کنید به انجام روزانه این تمرینات عادت کنید. در واقع این برنامه طوری طراحی شده است که اساسِ تکنیک‌های بیانی را تشکیل می‌دهد و پیش‌نیاز همه تمرینات طولانی‌مدت و منظم مذکور در این کتاب محسوب می‌شود.
هر بخش از این برنامه به گونه‌ای طراحی شده که واجد اختیار انعطاف‌پذیری است و می‌توانید روز به روز یا ماه به ماه آن را با تغییرات دلخواه‌تان انجام بدهید. بخش‌های مربوط به وضوح بیانی و بلندخوانی را می‌توان با تمام متون ادبیات جهان اعم از نثر، شعر و درام انجام داد.
بخش‌هایی از کتاب فن بیان
در ادامه بخش‌هایی از کتاب را با هم می‌خوانیم:
- بیان در تمام انسان‌ها، فرایندی موازی و متشکل از شنیدار و دیدار است. گوش، برای مغز، حکم سیستم برگشت (feedback) را دارد. اگر هنگام تکلم، واژه‌ای را به خطا تلفظ کنید، گوش شما فورا واکنش نشان می‌دهد و تلفظ صحیح آن را به یادتان می‌آورد.
- شما باید همان‌قدر که تئاتر می‌بینید و به دیالوگ‌ها گوش می‌کنید، به شعرخوانی‌ها و قرائت نثر هم گوش کنید. گوش کردن به نمایش‌های کوتاه، شعرخوانی یا نثرخوانی جدی یا کمیک هم توصیه می‌شود. برحسب تصادف عمل نکنید، بازیگر را از پیش انتخاب کنید و برنامه‌ریزی شده جلو بروید.
- ورزیدگی زبان، لب و حرکات فک، البته به شرطی‌که بازیگر، واژگان را درست تلفظ کند، برای شما خیلی مفید است.
سخن آخر
کتاب فن بیان نوشته اونجلین مچلین ، در اصل برای بازیگران تئاتر نوشته شده اما پیشنهاد می‌کنم بازیگران سینما، تلویزیون و حتی گویندگان رادیو نیز این کتاب را بخوانند و برای ارتقای سطح کیفی بیان خود و انجام مکرر تمرینات آن تلاش کنند.
حتی اگر در این حیطه‌ها فعالیتی ندارید، خواندن این کتاب و آموزش دیدن در این حیطه شما را به فردی تبدیل می‌کند که می‌تواند در هر جمعی به راحتی و بدون ترس و استرس صحبت کند.
در کنار این کتاب به شما توصیه می‌کنیم که کتاب‌های اعتماد به نفس را نیز بخوانید. زیرا اعتماد به نفس نقش اساسی در فن بیان ما دارد. خواندن مقاله معرفی کتاب های اعتماد به نفس را از دست ندهید.
دیدگاهتان را بنویسید