معنی تدریس چیست ؟ رازهایی در مورد تدریس و مدرس شدن که به شما نمی‌آموزند
تدریس چیست ؟ تا به حال به این سوال فکر کرده‌اید؟ بسیاری از افراد به تعریف و معانی واژه‌ها توجهی ندارند و این موضوع را بی‌اهمیت می‌دانند. این کار کاملا اشتباه است. شما زمانی می‌توانید کارها را به درستی انجام دهید و به موفقیت برسید که معنی دقیق آن‌ها را بدانید. در ابتدای این مقاله به معنی تدریس پرداخته‌ایم و در ادامه نیز تمام نکات لازم برای تبدیل شدن به مدرس حرفه‌ای را بیان کرده‌ایم.
با خواندن این مقاله به پاسخ تمام سوالات‌تان در زمینه تدریس می‌رسید. با ما همراه شوید.
معنای لغوی واژه تدریس
قبل از این‌که به بیان تعریف تدریس بپردازیم، قصد داریم معنی لغوی تدریس را بنویسیم. زیرا با دانستن این نکته بهتر می‌توانیم به تعریف هر واژه‌ای پی ببریم و آن را به خاطر بسپاریم.
لغت‌نامه معین واژه تدریس را به معنای درس دادن، درس گفتن و درس‌گویی تعریف کرده و لغت‌نامه دهخدا آن را به معنای تعلیم و گفتن دروس و کتاب‌ها دانسته است.
پیشنهاد ویژه
از مهم‌ترین فواید آموزش دادن این است که در هر زمینه‌ای اطلاعات و مهارت کافی داشته باشید، می‌توانید وارد حرفه تدریس شده و درآمد کسب کنید.
در وبینار نقشه راه کسب درآمد از آموزش به معرفی ۸ گام مهم و اساسی برای تبدیل شدن به مدرسی حرفه‌ای پرداخته‌ایم. پیشنهاد می‌کنم حتما وبینار نقشه راه کسب درآمد از آموزش را تهیه کنید تا از آموزش‌ها و هدایای آن بهره‌مند شوید. با مشاهده این آموزش می‌توانید گام موثری در تبدیل شدن به مدرسی حرفه‌ای بردارید
معنی تدریس چیست ؟
با توجه به این‌که فرهنگ دهخدا و معین، تدریس را به معنای درس دادن تعریف کرده‌اند، می‌توان نتیجه گرفت که تدریس فعالیتی انفرادی نیست و ضروری است که در این فعالیت حتما دو نفر حضور داشته باشند.
به عبارت دیگر در این فعالیت ابدا حضور فیزیکی و یا مجازی (که امروزه به دلیل کرونا اتفاق افتاده) کافی نیست. بلکه هم مدرس و هم مخاطب باید همواره در تلاش باشند تا با ارتقا سطح خود بتوانند به بهترین نتایج برسند.
در نتیجه منظور از تدریس ایجاد محرک در شاگرد و فراهم نمودن شرایط لازم برای یادگیری درس است. بنابراین می‌توان گفت که تدریس یک فعالیت و یا یک جریان است زیرا تشکیل شده از مراحلی مانند:
- منظم بودن: درس دادن باید با اصول و نظم خاصی اجرا شود. در غیر این صورت مخاطب از روش تدریس ناراضی خواهد بود.
- تعامل داشتن: باید بین مدرس و مخاطب تعامل برقرار شود تا دو طرف صحبت‌های یکدیگر را متوجه شوند و به بهترین نتیجه برسند.
- هدف داشتن: مدرس باید تدریسی که انجام می‌دهد، هدف داشته باشید و مخاطب نیز باید طبق هدفی که برای خود تعیین کرده است، زمان بگذارد تا آموزش‌ها موثر واقع شوند.
1) 4 ویژگی خاص در معنی تدریس
تدریس یک فعالیت آگاهانه است که بر اساس هدفی مشخص انجام می‌شود. در ادامه 4 ویژگی خاصی که در تعریف این واژه وجود دارد را بیان می‌کنم:
- وجود تعامل میان مدرس و مخاطبان،
- انجام فعالیت‌ها بر اساس اهداف معین و از پیش تعیین شده،
- طراحی منظم نحوه تدریس با توجه به موقعیت و امکانات،
- و ایجاد فرصت و شرایط مناسب برای آسان‌تر شدن یادگیری.
2) تعریف بزرگان در این زمینه
تدریس جزئی از تربیت است. در ادامه تعریف‌های چند تن از بزرگان تعلیم و تربیت در مورد تدریس را می‌نویسیم تا بهتر بتوانید به اهمیت این واژه پی ببرید.
- رندی گیج (منتقد، نویسنده و سخنران)
هر فعالیتی از جانب یک فرد، که به منظور تسهیل یادگیری فرد دیگری انجام می‌پذیرد.
- براون (نویسنده بریتانیایی)
درس دادن هر چه باشد، تلاشی است چند جانبه که شامل اطلاع‌رسانی، پرسش و پاسخ، توضیح، گوش دادن، تشویق، تعریف و مجموعه‌ای از فعالیتهای اساسی دیگر می‌شود. آن‌چه حرفه معلمی و تدریس را از دیگر حرفه‌ها متمایز می‌کند، این است که مخاطبان اطلاعاتی که لازم دارند را به درستی کسب کنند.
عوامل موثر در تدریس چیست ؟
مدرسان و معلمان در حرفه تدریس با متغیرها و عواملی مواجه می‌شوند که باید بتوانند با دست‌کاری، کنترل و تغییر آن‌ها شرایطی را به وجود آورند تا روند یادگیری و آموزش ایجاد شود.
شناخت متغیرها و عوامل مختلف باعث می‌شود تا مدرسان بتوانند در تعیین و تنظیم برنامه‌ها و اهداف‌شان تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند. این عوامل عبارتند از:
1)ویژگی‌های شخصیتی و علمی مدرس
مدرس مهم‌ترین عنصر در مبحث یادگیری و آموزش است. زیرا تنها مدرس است که می‌تواند با اطلاعات و درکی که دارد، تمام نواقص و کمبودهای آموزش و امکانات موجود را برطرف کند.
به همین دلیل مهم‌ترین عامل در تدریس، میزان شخصیت و علم مدرس است و از این دو نیز مهم‌تر شخصیت او است. زیرا در شرایط یادگیری و تغییر تفکر شاگردان و مخاطبان تاثیر بسزایی می‌گذارد. مدرسان باید علاوه بر موضوع تدریس، به موضوعات دیگر نیز توجه کنند مانند شناخت مخاطبان، وضعیت محیط تدریس، همدردی و درک مخاطبان و… .
این نکته را همواره به یاد داشته باشید که شخصیت شما در درجه اول مورد توجه مخاطبان قرار می‌گیرد و در درجه دوم میزان علم و سواد شما. زیرا مخاطبان‌تان زمانی می‌توانند با شما ارتباط مؤثر برقرار کنند که بتوانند به شخصیت‌تان اعتماد کنند.
بنابراین اگر قصد دارید به این حرفه وارد شوید، قبل از هر چیز لازم است به دنبال رشد فردی خود باشید.
2)معنی تدریس چیست : ویژگی‌های شخصیتی مخاطبان
مهم‌ترین وظیفه معلم این است که شخصیت و ویژگی‌های شخصیتی مخاطبانش را بشناسد تا بتواند در برابر آن‌ها بهترین عملکرد را داشته باشد.
زیرا فرایند رشد، علاقه، میزان انگیزه، بلوغ عاطفی، تجارب گذشته، فعالیتهای اجتمای، میزان هوش و… مخاطبان در روش کار مدرس تاثیر می‌گذارد. اگر مدرسان به این عامل توجهی نداشته باشند و گمان کنند که بدون رسیدن به شناخت کافی می‌توانند به موفقیت برسند، در برقراری ارتباط با مخاطب با مشکل مواجه خواهند شد.
3)تاثیرات نظام آموزشی
قوانین و نظام آموزشی هر جامعه در شکل‌گیری باورها، اخلاقیات، رفتارها و روحیات افراد آن جامعه تاثیرات شگرفی می‌گذارند.
بنابراین اگر قصد دارید حرفه تدریس را آغاز کنید، لازم است به قوانین و نظام آموزشی موجود توجه کافی داشته باشید و سعی کنید کمی متفاوت‌تر از قوانین خشک و بدون انعطاف آن فعالیت کنید.
مطمئن باشید که با تغییر روش معمول و از پیش تعیین شده‌ای که تمام مدرسان از آن استفاده می‌کنند، می‌توانید متفاوت‌تر عمل کنید و از دیگر مدرسان متمایز شوید. توصیه می‌کنم برای تبدیل شدن به بهترین خود، میزان خلاقیت‌تان را افزایش داده و تفکرتان را تغییر دهید.
مقاله‌های تمرینات خلاقیت و تغییر تفکر در این زمینه به شما کمک بسزایی می‌کنند.
4)تدریس چیست : محیط و تجهیزات
مدرسی که بداند چگونه در بدترین شرایط و امکانات، بهترین عملکرد را داشته باشد، در بند محیط و تجهیزات آموزشی نخواهد ماند. البته منکر این قضیه نیستیم که محیط وامکانات موجود در کیفیت تدریس تاثیری ندارد.
برای مثال اگر محیط کلاس بیش از اندازه سرد و یا گرم باشد، مطمئنا در روند یادگیری افراد تاثیرات منفی می‌گذارد و یا حتی اگر وسیله‌ای مانند ویدیو پروژکتور در کلاس خراب شود نیز می‌تواند روند تدریس را مختل کند.
بنابراین لازم است به عنوان مدرس، به تمام عواملی که در بالا به آن اشاره کرده‌ایم، به‌طور ویژه توجه داشته باشید و سعی کنید بهترین شرایط را برای مخاطبان و شاگردان‌تان فراهم کنید.
چگونه با توجه به معنی تدریس ، موضوع انتخاب کنیم؟
بزرگ‌ترین مشکلی که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند این است که نمی‌دانند چه موضوعی را برای تدریس و آموزش دادن انتخاب کنند. این سردرگمی باعث می‌شود تا به کلی قید تدریس و مدرس شدن را بزنند و به سراغ حرفه‌های دیگر بروند.
برای این‌که بتوانید از این سردرگمی و بلاتکلیفی نجات پیدا کنید، راهکارهایی را بیان می‌کنیم که با استفاده از آن‌ها بتوانید بهترین تصمیم‌گیری و نتیجه را داشته باشید.
- شور و اشتیاق خود را برای آموزش دادن به دیگران بسنجید،
- از خودتان سوالاتی بپرسید تا بتوانید در رابطه با موضوع تدریس تصمیم بگیرید (سوالاتی در مورد اطلاعات، علاقه‌ها، مهارت‌ها، استعدادها و…)،
- تعیین کنید که در چه مکان‌هایی دوست دارید، تدریس کنید مثلا مهد کودک، مدرسه ابتدایی یا راهنمایی، موسسه‌های خصوصی و… .
- اهداف آینده خود را به‌طور دقیق تعیین کنید، (در مقاله هدف چیست به‌طور کامل هدف‌گذاری را آموزش داده‌ایم)،
- بازار کار را بشناسید تا بتوانید موضوعی متناسب با نیازها و علایق مخاطب پیدا کنید،
- و از دیگران پرس‌جو کنید که امروزه افراد به دنبال چه آموزش‌هایی هستند.
در مقاله موضوع تدریس در مورد هر کدام از 6 مورد بیان شده، توضیحاتی را ارائه کرده‌ایم. با خواندن این مقاله به راحتی می‌توانید موضوع مناسب برای تدریس را تعیین کنید.
انواع روش‌ها و قالب‌های تولید محتوا در تدریس چیست ؟
برای این‌که بتوانید اطلاعات و مهارت‌های‌تان را در اختیار دیگران قرار دهید و تدریسی جذاب و متفاوت داشته باشید، لازم است روش‌های تولید محتوا را بیاموزید. برای تولید یک محتوای درجه یک باید:
- به کیفیت توجه کنید،
- سعی کنید کار متفاوتی از دیگر مدرسان انجام دهید،
- استفاده از ابزارهای لازم برای تولید محتوا را به خوبی بیاموزید.
انواع روش‌ها و قالب‌های تولید محتوا عبارتند از:
- عکس،
- متن،
- ویدیو،
- و صوت.
در مقاله انواع روش های تولید محتوا، در مورد هر کدام از 4 قالب بیان شده، به‌طور کامل توضیحاتی را اراده داده‌ایم و بهترین ابزارهای لازم برای هر کدام را معرفی کرده‌ایم. حتما این مقاله را بخوانید تا بتوانید بهترین محتوا را تولید کرده و در اختیار مخاطبان‌تان قرار دهید.
سخن پایانی
اگر حرفه تدریس و آموزش دادن به دیگران را دوست دارید و از این کار لذت می‌برید، توصیه می‌کنم حتما این مقاله را با دقت بخوانید و به توصیه‌های آن عمل کنید.
هر سوالی در حیطه تدریس و آموزش داشتید، حتما در کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید