چگونه ارتباط موثر با سالمندان برقرار کنیم؟

ارتباط موثر با سالمندان یکی از مهم‌ترین توانایی‌هایی است که همه ما باید آن را به خوبی بیاموزیم و به آن توجه کنیم. زيرا سالمندان به دليل کهولت سن توانایی برقراری ارتباط با اطرافیان‌شان را از دست داده و به همین دلیل خود را از جامعه جدا نموده و خانه‌نشینی را انتخاب می‌کنند.

برخی از آن‌ها هم تمایل به برقراری ارتباط با جامعه را دارند ولی به دلیل رفتارهای نامناسب اطرافیان و عدم برقراری ارتباط صحیح با آن‌ها، ترجیح می‌دهند از جمع گرم خانواده و جامعه جدا شوند. مشكلات فيزيكی همچون كاهش شنوايی، آلزايمر و سكته باعث نقص در برقراری ارتباط سالمندان می‌شود.

ممكن است زمانی‌که در كنار افراد مسن قرار می‌گيريد از شنيدن داستان‌های تكراری و حرف‌ها و سوالات تكراری آن‌ها خسته شويد. باید بدانید که يكی از دلايلی كه باعث می‌شود داستان‌های تكراری و يا سوالات تكراری بشنويد، خود شما هستيد. زيرا مهارت برقراری ارتباط صحیح با افراد مسن را نیاموخته و آن‌گونه که باید به آن‌ها توجهی نشان نمی‌دهید.

برای اینکه بدانید که چگونه باید با سالمندان ارتباط برقرار کنید، باید چند مهارت و نکته ارتباطی را بشناسید. در این مقاله قصد داریم این مهارت‌ها را به شما آموزش دهیم.

فوايد برقراری ارتباط موثر با سالمندان

سالمندان قشر با ارزش و محترمی در جامعه ما هستند که سال‌ها تجربه و تلاش و پشتکار را پشت سر گذاشته‌اند. لذا برقراری ارتباط با اين عزيزان فوايد ارزشمندی برای ما و فرد سالمند به همراه دارد.

سالمندان همانند گنجینه‌ای از اطلاعات در کنار ما حضور دارند ولی ما یا از آن گنج بی‌خبر هستیم و یا راه دست‌یابی به آن را نمی‌دانیم. افرادی که راه دست‌یابی به این گنجینه را یاد گرفته‌اند، بسیار سریع‌تر از افراد معمولی در زندگی شخصی و اجتماعی خود پیشرفت می‌کنند.

در بسیاری از سازمان‌ها و کسب و کارها هم می‌بینیم که هم‌چنان از افراد بازنشسته به عنوان مشاور استفاده می‌کنند. زیرا افراد مسن مسیر پیش‌روی ما را در گذشته طی کرده و تجربیات و توصیه‌های ارزشمندی برای ما دارند.

توصیه می‌کنم مقاله بهبود رابطه را بخوانید تا بتوانید نحوه برقراری ارتباط صحیح با دیگران را بهتر بیاموزید.

در ادامه به دیگر فواید همراهی با افراد سالمند پرداخته‌ایم.

1)استفاده از تجربه آن‌ها

برای رشد و پيشرفت در زندگی نيازمند پيمودن مسيرهای جديد و ناشناخته‌ای هستيم. برای شناخت اين مسیرها و بهتر طی کردن مسیر، بهترين گزينه استفاده از تجربیات ديگران است. حال كه افرادی در اطراف ما اين مسيرها را طی كرده‌اند و می‌توانند دلايل موفقيت و شكست‌شان را به ما بگويند، چه بهتر كه از تجربیات‌شان به درستی استفاده كنيم.

2)بهبود كيفيت زندگی

زمانی‌که بتوانيم ارتباط موثر با سالمندان برقرار كنيم و آن‌ها را در تصميم‌گيری و انجام امورشان ياری كنيم، كيفيت زندگی خود و آن‌ها را به شکل قابل‌توجهی افزایش خواهیم داد. که اين امر باعث می‌شود تا اميد به زندگی و احساس ارزشمندی در آن‌ها افزايش پیدا کند.

3)بازگشت آن‌ها به جامعه

برقراری رابطه خوب و اصولی با سالمندان می‌تواند آن‌ها را به جمع خانواده و جامعه بازگرداند. اين امر باعث افزايش روحيه‌شان شده و شادی آن‌ها را در پی خواهد داشت.

راهكارهای ارتباط موثر با سالمندان کم‌شنوا

يكي از عمده‌ترين مشكلاتی كه افراد در دوران سالمندی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، كم شدن قدرت شنوايی آن‌ها است. اندكی توجه و دانش هنگام صحبت كردن با افرادی كه گوش‌شان سنگين است، كمک بسياری به برقراری رابطه می‌كند. بنابراین هنگام صحبت با آن‌ها به نکاتی که در ادامه بیان می‌کنیم، دقت کنید:

برای شنونده و هم‌صحبت خوبی بودن، پیشنهاد می‌کنم مقاله چگونه شنونده خوبی باشیم را حتما مطالعه کنید.

1.از سمتی كه گوش آن‌ها سالم است، صحبت كنيد. برای اين‌كه بتوانيد ارتباط بهتری برقرار كنيد، باید در سمتی كه گوش فرد شنوایی بیشتری دارد، صحبت كنيد.

اگر سوالی که ذهن‌تان را مشغول کرده این است که چگونه بفهمید کدام‌یک از گوش‌ها شنوایی بیشتری دارند، به رفتارهای فرد دقت کنید. به‌طور معمول فرد سالمند برای واضح‌تر شنیدن صحبت‌ها، صورت خود را به سمت گوشی که شنوایی بیشتری دارد، متمایل می‌کند.

2.صداهای اضافی را خاموش كنيد. به هنگام صحبت صداهای اضافی (مانند تلويزيون، رادیو و…) را به حداقل برسانيد.

3.از انجام حركات اضافه خودداری کنید. از خوردن و آشاميدن، ژست گرفتن و خنديدن به هنگام صحبت كردن خودداری نماييد. زيرا اين افراد زمانی‌که صدای شما را به خوبی نمی‌شوند، سعی می‌كنند با نگاه کردن به شما لب‌خوانی کنند. در نتیجه حرکات و رفتارهای اضافه شما باعث می‌شود تا نتوانند به راحتی لب‌خوانی کنند.

4.از جملات کوتاه استفاده کنید. از به كار بردن جملات طولانی خودداری نماييد و با استفاده از جملات كوتاه، شرايط درک صحبت‌های‌تان را برای آن‌ها آسان‌تر کنید.

5.بلندتر از حد معمول صحبت كنيد. در هنگام صحبت کردن از فرياد زدن خودداری نماييد و فقط كمی بلندتر از حالت معمول صحبت كنيد تا صدای‌تان واضح‌تر به گوش‌شان برسد.

ارتباط موثر با سالمندان در حین صحبت

اغلب سالمندان عاشق صحبت كردن با ما هستند. برای گوش كردن به صحبت‌های‌شان و ارتباط برقرار کردن با آ‌ن‌ها وقت بگذاريد. با این کار به نتایج شگفت‌انگیزی خواهید رسید.

يكی از مهم‌ترين موضوعات برای صحبت با افراد مسن که بسیار برای‌شان لذت‌بخش است، درخواست از آن‌ها برای صحبت درباره گذشته‌های آن‌هاست. صحبت كردن درباره خاطرات گذشته، به چند دليل برای آن‌ها لذت‌بخش است:

1.يادآوری خاطرات دوران جوانی است. سالمندان در دوران جوانی کارها و مسئوليت‌هايی را به عهده داشته‌اند که یادآوری آن‌ها باعث سرزندگی‌شان می‌شود.

2.خوشحال می‌شوند. با توجه به اين‌كه حافظه بلندمدت به مدت طولانی در ذهن افراد باقی می‌ماند، لذا خاطرات گذشته در ذهن افراد سالمند وجود دارد و راحت‌تر می‌توانند آن‌ها را به ياد بياورند. یادآوری و مرور این خاطرات خوشحالی آن‌ها را به دنبال خواهد داشت.

3. درباره مسائلی كه تخصص آن‌هاست، از كلمه «چگونه» استفاده كنيد. سالمندان ممكن است روش كار با يک تبلت را ندانند ولی می‌توانند ساعت‌ها درباره چگونگی كاری كه قبلا انجام داده‌اند، صحبت كنند. با این کار می‌توانید ارتباط موثر با سالمندان را برقرار کنید.

4. از نصيحت كردن لذت می‌برند. این نکته را به یاد داشته باشید که بزرگترها احساس می‌كنند بايد تجربیات خود را به شما منتقل كنند و به همين دليل دوست دارند شما را نصيحت كنند. اجازه دهید هر نصيحتی كه دوست دارند را به شما ارائه دهند.

 شما به همه حرف‌های آن‌ها گوش دهيد و به ياد داشته باشيد قرار نيست همه آن‌ها را انجام دهيد.

5.سوالات جهت‌دار بپرسيد. يكی ديگر از راه‌هايی كه می‌توانيد صحبت كردن با سالمندان را ادامه دهيد و ارتباط موثر با سالمندان ایجاد کنید، اين است كه سوالات جهت‌دار بپرسيد. سوالاتی از این قبیل که: چه نصيحتي برای نسل بعد داريد؟ بهترين خاطره زندگی شما چيست؟ بهترين … كيست؟ از انجام ندادن چه كارهايی در گذشته خود پشيمان هستید؟ و… .

نکات مهم در ارتباط موثر با سالمندان

علاوه بر نکاتی که در بالا عنوان شد، لازم است به چند مورد دیگر نیز توجه کنید:

1)مراقب این موضوع باشید که در لحن صحبت‌های‌تان نصیحت کردن و یا مشورت دادن، احساس نشود. نباید به سالمندان با امر و نهی صحبت کنید و به آن‌ها بگویید که چه رفتار و کاری انجام دهند و از انجام چه کارها و رفتارهایی دوری کنند. زیرا شما کوچک‌تر از آن‌ها هستید و باید احترام بگذارید.

2)به عقاید و نظرات سالمندان احترام بگذارید و آن‌ها را در انجام کارها و تصمیمات خود نادیده نگیرید. لازم نیست عقاید و نظرات‌شان را بدون چون و چرا بپذیرید و با آن‌ها مشورت کنید. تنها کافی است با احترام صحبت‌های‌شان را بشنوید و به عقاید متفاوت خود احترام بگذارید.

3)در مکان‌هایی که با سالمندان هستید، باید محیط مناسب و بدون تنشی را برای آن‌ها فراهم کنید. برای مثال:

• می‌توانید صدای تلویزیون را کم کنید،
• با تلفن همرا‌ه‌تان آرام صحبت کنید،
• در جمع خانواده و دوستان آن‌ها را نادیده نگیرید،
• با آن‌ها هم‌صحبت شوید،
• بلند صحبت نکنید و بلند نخندید،
• و… .

4)عوارض سنین بالا را بپذیرید و زندگی مسالمت‌آمیز را در کنار سالمندان داشته باشید. باید بپذیرید که افراد در سنین بالا نمی‌توانن سریع حرکت کنند، هر ماده غذایی را بخورند، به خوبی گوش دهند، بتوانند حال خود را کنترل کنند و… .

پذیرش این موارد از بسیاری تنش‌ها و نارضایتی‌ها جلوگیری می‎‌کند.

5)صبور باشید و زود از کوره در نروید. سالمندان باید زندگی همراه با آرامشی را تجربه کنند.

6)در رابطه با هر موضوعی که به افراد سالمند مربوط می‌شود از آن‌ها سوال بپرسید و خودتان تصمیم‌گیری نکنید. در این صورت لحن صحبت‌ها و کارهای شما دستوری و امری نخواهند بود.

سخن پایانی

برای برقراری ارتباط با سالمندان ، نهایت تلاش خود را به کار بگیرید و قدر آن‌ها را داشته باشید. اگر به نکات بیان شده در این مقاله توجه کرده و آن‌ها را به کار بگیرید، زندگی مسالمت‌آمیزی را در کنار سالمندان خواهید داشت. زندگی که هم شما از آن لذت ببرید و هم دیگران.

لطفا قدر داشته‌های‌مان را بدانیم گاهی خیلی زود دیر می‌شود.

در کامنت‌ها برای ما بنویسید که تجربه نگه‌داری و همراهی افراد مسن را دارید؟ اگر جواب‌تان مثبت است چگونه با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنید؟