راه‌های افزایش تمرکز در کودکان + معرفی بازی‌های جذاب
افزایش تمرکز در کودکان ، امروزه بیش از هر زمان دیگری به دغدغه‌ای برای خانواده‌ها تبدیل شده است که بدون شک می‌توان دلیل آن را حضور گوشی‌های همراه و بازی‌های رایانه‌ای دانست. البته عوامل دیگری هم در این امر دخیل هستند که حتما در ادامه به بیان آن‌ها می‌پردازیم.
به عنوان والدین حتما باید از سنین کودکی به افزایش تمرکز و دقت فرزندتان توجه کنید تا در سنین بزرگ‌سالی، به‌خصوص زمان مدرسه، با چالش‌های کمتری مواجه شوید.
در این نوشتار در ابتدا به بیان عوامل و نشانه‌های عدم تمرکز در کودکان پرداخته و سپس راهکارهایی را برای بالا بردن تمرکز پیشنهاد داده‌ایم. در پایان نیز به معرفی 8 بازی جذاب پرداخته‌ایم که به شما در این امر کمک بسزایی می‌کنند.
تمرکز چیست؟
تمرکز و توجه به این معنی است که بتوان کارها را به گونه‌ای انجام داد که به بهترین روش ممکن به سرانجام برسند.
برای یادگیری بیشتر این موضوع، توصیه می‌کنم مقاله افزایش تمرکز را حتما مطالعه کنید.
عوامل عدم تمرکز در کودکان
عوامل بسیاری باعث می‌شوند تا همواره توجه و تمرکز از کودکان سلب شود. مانند:
- استفاده بیش از حد از کامپیوتر و یا گوشی همراه،
- انجام هم‌زمان چند کار با یکدیگر،
- مصرف داروهای شیمیایی،
- بی‌خوابی و خستگی بیش از اندازه،
- تماشای بیش از اندازه برنامه‌های تلویزیون،
- و… .
اگر به عنوان والدین این عوامل را به خوبی بشناسید، می‌توانید راه‌های مناسب‌تری برای افزایش و تقویت تمرکز کودکان خود انتخاب کنید.
نشانه‌های عدم تمرکز در کودکان
برای این‌که بدانید کودک شما تمرکز و توجه کافی دارد یا نه، به نشانه‌هایی که در ادامه بیان می‌کنیم، توجه کنید. اگر این نشانه‌ها را هر روز در رفتارها و عملکردهای فرزندتان می‌بینید، باید اقداماتی را برای بالا بردن تمرکز او انجام دهید.
مهم‌ترین نشانه‌ها عبارتند از:
- کارهای‌شان را به اتمام نمی‌رسانند و هر کاری را نیمه‌تمام رها می‌کنند،
- کارهای‌شان را به اشتباه انجام می‌دهند و این اشتباهات در حین بازی نیز مشهود است،
- در بازی کردن و یا انجام دادن کارهای خود از این شاخه به آن شاخه می‌پرند،
- رفتارها و عملکردهایی بدون فکر انجام می‌دهند،
- در حالت نشسته و یا ایستاده، مدام دست‌ها و پاهای خود را حرکت می‌دهند.
راه‌های افزایش و تقویت تمرکز در کودکان
برای رفع دغذغه‌های آینده خود به راه‌هایی که در ادامه بیان می‌کنیم، توجه کنید:
1)بازی‌هایی با فرزندان‌تان انجام دهید که به افزایش تمرکز آن‌ها کمک زیادی می‌کند. در بخش پایانی مقاله 8 بازی را معرفی کرده‌ایم.
2)کودکان‌تان را برای استفاده از رایانه، تماشای تلویزیون و کار با گوشی همراه محدود کنید. امروزه اکثر کودکان بخش قابل توجهی از زمان خود را در طول روز به این موارد اختصاص می‌دهند که این اتفاق به مرور زمان تمرکزشان را کاهش می‌دهد.
3)محیط آرامی را برای فرزندان‌تان محیا کنید. به این معنی که هر عاملی که احساس می‌کنید حواس کودکان‌تان را پرت می‌کند، از محیط خارج کنید. برای مثال اگر قصد دارید با کودک‌تان بازی کنید، تلویزیون را خاموش کنید و گوشی همراه را از دسترس‌تان خارج کنید.
4)به خواب و استراحت فرزندتان توجه کنید. همان‌طور که در بخش‌های قبلی بیان کردیم، بی‌خوابی یکی از عوامل کاهش تمرکز است.
5)مهم‌ترین راه این است که به تغذیه فرزندتان اهمیت دهید و آن‌ها را از خوردن مواد غذایی ناسالم و قندی دور کنید.
6) اگر در برخی از مواقع کارهایی را به فرزندتان واگذار می‌کنید که انجام آن از عهده‌اش خارج بوده، از این کار صرف‌نظر کنید. زیرا انجام این کارها تمرکز او را کاهش می‌دهد. بنابراین لازم است تا کارهای بزرگ را به کارهای کوچک تقسیم کنید تا انجام آن‌ها راحت‌تر شود.
به این نکته توجه کنید که فرزند شما با سرانجام رساندن هر کار کوچکی و رسیدن به موفقیت، انرژی لازم برای انجام دیگر کارها را به دست می‌آورد.
اهمیت بازی برای افزایش تمرکز در کوکان
زمانی‌که کودکان به بازی مشغول می‌شوند، به‌طور کامل از محیط اطراف‌شان جدا شده و تمام تمرکزشان را معطوف آن می‌کنند. به همین دلیل می‌توان با انتخاب بازی‌های مناسب و حضور در کنارشان، به آن‌ها کمک کرد که یادگیری بهتری داشته باشند.
بازی کردن والدین با کودکان علاوه بر بالا بردن تمرکز، باعث می‌شود تا کودکان:
- از نظر عاطفی رشد کنند،
- بدانند که برای والدین خود اهمیت زیادی دارند،
- از برنده شدن اعتماد به نفس بالایی به دست آورند،
- به حرف والدین‌شان گوش بدهند،
- رابطه بهتری با دیگران برقرار کنند،
- جمعی بازی کردن را بیاموزند،
- قدرت استدلال پیدا کنند،
- از لپتاپ و گوشی همراه برای سرگرمی فاصله بگیرند،
- صبور شوند،
- و… .
بازی‌هایی برای افزایش و تقویت دقت و تمرکز در کودکان
3 نکته مهم را در انتخاب بازی باید مورد توجه قرار دهید تا بتوانید در کودک‌تان اشتیاق و هیجان کافی در انجام بازی‌ها به وجود آورده و او را با خود همراه کنید.
مهم‌ترین نکته این است که بازی‌ها را مناسب سن و سال کودک‌تان انتخاب کنید و به مرور زمان میزان سختی آن را افزایش دهید.
نکته دومی که باید به آن توجه کنید این است که کودک شما از طریق شنیدن، لمس کردن و دیدن تصاویر به یادگیری عمیق‌تری می‌رسد.
نکته آخر نیز این است که اگر بازی‌هایی را انتخاب کنید که در حین انجام‌شان دو کار را هم‌زمان انجام دهند، به نتیجه بهتری می‌رسید. برای مثال به کودک‌تان بیاموزید که لیوان آبی را در دست بگیرد و به گونه‌ای که آب لیوان نریزد، هم‌زمان راه برود.
با توجه به این نکات، بازی‌های جذابی که می‌توانید برای کودک‌تان در نظر بگیرید عبارتند از:
1)چیدن پازل
بدون شک اولین بازی افزایش تمرکز که به ذهن همه ما می‌رسد، بازی پازل است. اما شما می‌توانید با در نظر گرفتن برخی از محدودیت‌ها، این بازی را برای کودک‌تان سرگرم‌کننده‌تر کنید.
برای مثال ساعت شنی را در مقابل فرزندتان قرار دهید و از او بخواهید که تا تمام شدن شن‌ها، پازل را کامل‌تر کند. یا این‌که در مرحله اول زمان چیدن پازل را محاسبه کنید و در روزهای بعد از فرزندتان بخواهید که رکورد خود را بشکند.
2)شروع و پایان یکسان
از کودک‌تان بخواهید کلماتی را بیان کند که با حروف یکسانی شروع و یا به پایان می‌رسند.
برای مثال کلماتی که با حرف “ب” شروع می‌شود و یا کلماتی که به حرف “ب” ختم می‌شود.
3)قاشق و تخم‌مرغ
حتما این بازی را شما نیز در دوران کودکی و یا زمان مدرسه انجام داده‌اید.
تخم‌مرغی را روی قاشق قرار دهید و در دهان کودک‌تان بگذارید، سپس از او بخواهید که آرام راه برود و مراقب باشد تا تخم‌مرغ از روی قاشق سر نخورد و بشکند.
این بازی انجام هم‌زمان دو کار راه رفتن و نگه داشتن قاشق با دهان است.
4)لب‌خوانی
یکی دیگر از بازی‌های افزایش تمرکز و توجه در کودکان ، بازی لب‌خوانی است. این بازی به احتمال زیاد برای کودک شما تازگی داشته و به آن علاقه نشان خواهد داد.
مقابل کودک‌تان بنشینید و کلمه‌ای را بی‌صدا با لب‌های‌تان بیان کنید تا کودک شما حدس بزند که چه کلمه‌ای را به زبان آورده‌اید.
در این بازی باید لب‌های‌تان را واضح حرکت دهید تا فرزندتان بتواند بهتر متوجه منظور شما شود.
5)پیدا کردن اشیا با صدا
وسیله‌ای را در اتاق قرار دهید و یا جابه‌جا کنید و از فرزندتان بخواهید که آن را پیدا کند. قبل از این کار از فرزندتان بخواهید که تمام وسایل اتاق را با دقت ببیند و سپس از اتاق خارج شود تا شما وسیله‌ای را اضافه و یا جابه‌جا کنید.
می‌توانید با صدایی مانند “بوم بوم” نیز فرزندتان را راهنمایی کنید. به این معنی که هر زمان فرزندتان به وسیله نزدیک شد تندتر کلمه “بوم بوم” را بیان کنید و هر زمان از وسیله فاصله گرفت، کندتر.
6)حمل کتاب روی سر
این بازی مانند بازی حمل تخم‌مرغ و قاشق است. در این بازی شما باید کتابی را روی سر فرزندتان قرار دهید و از او بخواهید تا به گونه‌ای حرکت کند که کتاب از روی سرش به زمین نیافتد.
7)حلقه هوش
در این بازی باید فرزند شما حلقه‌ها را بر اساس اندازه روی هم بچیند تا همه حلقه‌ها به درستی روی یکدیگر قرار بگیرند. علاوه بر اندازه، می‌توانید به کمک این بازی رنگ‌ها را نیز به کودک‌تان آموزش دهید.
8)تفکیک وسایل
برای انجام این بازی اشیای مختلفی را در هم روی زمین بریزید و از کودک‌تان بخواهید تا آن‌ها را از یکدیگر جدا کند.
می‌توانید از اسباب‌بازی‌های او استفاده کنید و حتی از حبوبات مختلف. تنها باید کودک‌تان تفاوت‌ها را از یکدیگر تشخیص داده و آن‌ها را جدا کند.
در برخی از مواقع نیز می‌توانید برای آموزش رنگ، حروف، اعداد و اشکال هندسی نیز از این بازی استفاده کنید.
معرفی کتاب برای افزایش و تقویت تمرکز در کودکان
برای این‌که بتوانید بازی‌های جذاب بیشتری را یاد بگیرید و کودکان‌تان را از بازی با تبلت و گوشی همراه منصرف کنید، در این بخش به معرفی یک کتاب جذاب می‌پردازیم.
کتاب 101 بازی و معمای تفکر سریع برای کودکان نوشته آلیسون بارتل، برای کودکان 6 تا 10 سال طراحی شده است.
این کتاب توسط انتشارات مبانی به ترجمه حسین دنیاپور و مهری عابدینی در 138 صفحه به چاپ رسیده است.
در این کتاب علاوه بر بازی، معماهایی نیز برای کودکان طراحی شده که به تمرکز و حضور ذهن‌شان کمک بسزایی می‌کند.
به افزایش تمرکز در کودکان تان اهمیت دهید
در ابتدا باید بپذیرید که تمرکز فرزندان‌تان و تمام رفتارها و کارهایی که انجام می‌دهد، به رفتارها و عملکردهای شما بستگی دارد. به این معنی که به راحتی می‌توانید از سنین کودکی با فرزندان خود به گونه‌ای همراه شوید که در سنین بالاتر تمرکز، اعتماد به نفس، عزت نفس، انگیزه و اشتیاق بالایی داشته باشند و کارهای خود را به بهترین نحو ممکن انجام دهند.
پیشنهاد می‌کنم کودکان خود را با دادن هدایا و پاداش‌های کوچک به انجام کارهای‌شان تشویق کنید. منظور دادن هدایای گران‌قیمت نیست. حتی می‌توانید به او بگویید که به دلیل انجام فلان کاری که امروز به سرانجام رسانده او را به پارک می‌برید و یا این‌که بیشتر با او بازی می‌کنید.
فراموش نکنید که آینده فرزند شما در دستان شما قرار دارد. بنابراین به او اهمیت دهید.
اگر توصیه و یا تجربه‌ای در این زمینه دارید و یا بازی‌های جذابی برای بالا بردن تمرکز می‌شناسید را در کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید