معرفی کتاب تئوری انتخاب ؛ 10 اصل بنیادین در زندگی
کتاب تئوری انتخاب اثر ویلیام گلسر ، بر داشتن روابط خوب برای رسیدن به یک زندگی شاد، تاکید فراوان دارد. همان‌طور که از طرح جلد کتاب پیداست، این کتاب به نیازهای اساسی ما در زندگی اشاره دارد و درصدد بهبود بخشیدن به آن‌ها است. عبارات نوشته شده روی مربع روبیک طراحی شده روی جلد بر این موضوع دلالت دارند، که عبارتند از: عشق (Loves)، قدرت (Power)، تفریح (Fun) و زنده ماندن (Survive).
بدون شک شما نیز در زندگی به بهبود این نیازها علاقه‌مند هستید. بنابراین برای خواندن معرفی این کتاب ارزشمند با ما همراه باشید.
مشخصات کلی کتاب تئوری انتخاب
نویسنده: ویلیام گلسر
مترجم: علی صاحبی
انتشارات: سایه‌ی سخن
در کنار خواندن این کتاب، مقاله هدف چیست هم به شما کمک زیادی می‌کند تا با شناخت هدف زندگی خود بتوانید مسیر موفقیت را به خوبی طی کنید. در این کتاب به مسائل زیر پرداخته‌ایم:
- هدف چیست؟
- هدف‌گذاری چیست و چرا باید هدف‌گذاری کنیم؟
- چرا باید در زندگی هدف داشته باشیم؟
- جنبه‌های مهم هدف‌گذاری
- هدف‌گذاری به روش اسمارت (smart)
- اهمیت و فواید داشتن هدف در زندگی
- نشانه‌های افراد بدون هدف
- چرا به اهداف‌مان نمی‌رسیم؟
- ویژگی‌ها و مشخصات هدف درست
- اشتباهات رایج در هدف‌گذاری
- گام‌های رسیدن به هدف
- در هدف‌گذاری به چه مواردی توجه کنیم؟
- چرا هدف‌گذاری نمی‌کنیم؟
- تفاوت ارزش و هدف در چیست؟
- معرفی کتاب هدف نوشته برایان تریسی
بعد از خواندن مقاله هدف‌گذاری، مقاله برنامه ریزی را بخوانید تا بتوانید با برنامه‌ای حساب شده و اصولی به اهدافی که در ذهن دارید، برسید.
مقدمه کتاب تئوری انتخاب به قلم ویلیام گلسر
موضوع این کتاب اهمیت روابط خوب در زندگی شاد و رضایت‌بخش است. در این کتاب تاکید می‌کنم که اگر بیمار نیستیم، اگر از فقر شدید رنج نمی‌بریم و تحت‌تاثیر عوارض ناشی از کهنسالی قرار نگرفته‌ایم، وجود مشکلات دیگر انسانی مانند خشونت، بزهکاری، بد رفتاری با کودکان، بد رفتاری با همسر، اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی، شیوع روابط جنسی زودهنگام و خالی از عشق و مشکلات هیجانی، همگی ناشی از روابط ناخشنود است.
این کتاب توضیحی است درباره علت وقوع این ناخشنودی و راهنمایی در انجام اقداماتی که به ما کمک می کند بهتر با هم به تفاهم برسیم و با یکدیگر کنار بیاییم.
چهار رابطه مهم
من بر چهار رابطه مهم “که همه آن‌ها نیازمند بهبود هستند،” تاکید می‌کنم. این چهار رابطه عبارتند از: رابطه زن و شوهر، رابطه والدین و فرزند، رابطه معلم و شاگرد و رابطه کارفرما و کارمند. به اعتقاد من اگر روابط را بهبود نبخشیم، برای رفع هیچ‌کدام از مشکلات بیان شده در بالا، موفق نخواهیم بود.
ابتدا چنین ادعای گسترده‌ای را کمی گستاخانه می‌دیدم اما قبل از انتشار این کتاب، به پژوهش‌های جدیدی برخوردم که قویا تئوری انتخاب مرا تایید می کرد. به ویژه نوجوانان برای اجتناب از رفتارهای تخریب‌گر خود، به روابط والد-فرزندی و معلم-شاگردی خوبی نیاز دارند.
یک پیشنهاد موثر برای بهبود تمامی روابط از زبان ویلیام گلسر
پیشنهاد من این است که پژوهشگران بر این موضوع تمرکز کنند که چطور همسران می‌توانند از زندگی مشترک خود رضایت‌مندی بیشتری به دست آورند. موضوعی که به تصور من در ایجاد پیوند بین والدین و فرزندان عاملی اساسی است. سال‌ها پیش در شیکاگو، کشیشی به نام جان می‌شناختم؛ وی نکته‌ای را گوشزد کرد که هیچ‌گاه فراموش نمی‌کنم. او گفت: «بهترین کاری که والدین می‌توانند برای فرزندشان انجام دهند این است که به یکدیگر عشق بورزند.»
درباره کتاب تئوری انتخاب از دیدگاه مترجم
دیدگاه علی صاحبی، مترجم کتاب را در ادامه می‌خوانیم که بسیار جامع و کامل است:
به طور کلی این کتاب توضیح می‌دهد که افراد چرا و چگونه رفتار می‌کنند. این تئوری شیوه کارکرد مغز آدمی را برای صدور رفتار تبیین می‌کند.
نویسنده معتقد است هر آن‌چه از ما سر می‌زند یک رفتار است:
غذا خوردن، دعوا کردن، دیر سر قرار رفتن، خشمگین شدن، غمگین و افسرده شدن، نگران و مضطرب شدن، همگی یک رفتار هستند.
و همه رفتارها:
- از درون ما برانگیخته می‌شوند و معطوف به هدفی هستند.
- هدف هر رفتار، ارضای یکی از پنج نیاز اساسی ماست: عشق و احساس تعلق، قدرت، تفریح، آزادی، بقا و زنده ماندن.
وی معتقد است زمانی‌که افراد در ارضای نیازهای خود ناکام می‌شوند، دست به رفتار می‌زنند. یعنی رفتار و عمل خاصی را انتخاب می‌کنند تا شاید بدان وسیله نیازشان را برآورده کنند. این رفتار، هدفمند است و هدفش ارضای نیاز مورد نظر است.
این کتاب یک تئوری مبتنی بر روانشناسی کنترل درونی است که معتقد است گذشته بر زندگی کنونی ما اثر شگرفی داشته است، ولی تعیین کننده رفتار کنونی ما نیست.
ده اصل بنیادین کتاب تئوری انتخاب
ویلیام گلسر در فصل پایانی کتاب، خلاصه‌ای از ده اصل بنیادین را مطرح کرده، که به گفته خودش با استناد به این ده اصل، می‌توانیم آزادی شخصی خود راتعریف کنیم.
اصل اول
تنها فردی که می‌توانیم رفتارش را کنترل کنیم، خودمان هستیم.
اصل دوم
تمام آن‌چه می‌توانیم از دیگران دریافت کنیم و به دیگران بدهیم، اطلاعات است. این که با اطلاعات چگونه برخورد کنیم، انتخاب خود ما یا دیگران است.
اصل سوم
تمام مشکلات روان‌شناختی طولانی مدت، از مشکلات رابطه‌ای سرچشمه می‌گیرند. مشکلات رابطه‌ای تا حدودی علت مشکلات دیگری چون درد، خستگی، ضعف و برخی بیماری‌های مزمن، که معمولا به آن‌ها بیماری‌های سیستم ایمنی گفته می‌شود، نیز هستند.
اصل چهارم
همیشه رابطه مشکل‌دار، بخشی از زندگی کنونی ماست.
اصل پنجم
وقایع دردناکی که در گذشته بر ما رفته است، اگرچه بر آن‌چه امروز هستیم تاثیری شگرف داشته، ولی بازنگری و مرور این گذشته دردناک، بر آن‌چه امروز لازم است انجام دهیم، یعنی بهبود بخشیدن به رابطه مهم کنونی‌مان، اثر ناچیزی دارد و کمکی به ما نمی‌کند.
اصل ششم
پنج نیاز ژنتیکی ما را هدایت می‌کند که عبارتند از: نیاز به بقا و زنده ماندن، نیاز به عشق و احساس تعلق، نیاز به قدرت، نیاز به آزادی، نیاز به تفریح.
اصل هفتم
می‌توانیم نیازهای‌مان را فقط از طریق تصویر یا تصاویری که در دنیای مطلوب خود داریم، ارضا کنیم.
اصل هشتم
تمام آن‌چه از تولد تا مرگ از ما سر می‌زند، رفتار است. تمام رفتارهای ما یک رفتار کلی است که از چهار مولفه به هم پیوسته عمل، فکر، احساس و فیزیولوژی تشکل شده است.
اصل نهم
تمام رفتارهای کلی معمولا با فعل، آن هم به صورت مصدر یا اسم مصدر بیان و با مولفه‌ای که در هنگام بروز رفتار بیشتر قابل تشخیص است نام‌گذاری می‌شوند. برای مثال به جای استفاده از عبارت من افسرده هستم یا من افسرده شده‌ام، درست آن است که بگوییم: من افسردگی را انتخاب کرده‌ام یا من افسردگی می‌کنم.
اصل دهم
تمام رفتارهای کلی، انتخاب هستند اما ما فقط بر مولفه‌های عمل و فکر به طور مستقیم و بر مولفه‌های احساس و فیزیولوژی به طور غیرمستقیم کنترل داریم، یعنی با انتخاب شیوه عمل و فکرمان و به واسطه آن‌ها احساسات و فیزیولوژی خود را نیز می توانیم کنترل کنیم.
درباره نویسنده کتاب تئوری انتخاب
در بخش پایانی کتاب شرح حال زندگی، آثار و اقدامات دکتر گلسر، روانپزشک و متولد سال 1925 در آمریکا، آورده شده که در ادامه می‌خوانیم:
«دکتر ویلیام گلسر روانپزشک پیشرو و شهیر بین المللی است. اگر چه نام او از سال 1965 به خاطر ابداع واقعیت‌درمانی در عرصه روانپزشکی معروف شد، امروزه نام گلسر با تئوری انتخاب و کاربست‌های گسترده آن در قلمروی بهداشت روانی، آموزش و پرورش و مدیریت نیروی انسانی بیشتر عجین شده است.
او در سال های 1954 تا 1957 دوره روانپزشکی خود را در بیمارستان معلولان جنگی لس‌آنجلس غربی و در دانشگاه UCLA گذراند و تحت‌تاثیر آموزه‌های استادش دکتر هرینگتون از روانپزشکی سنتی فاصله گرفت.»
بعضی از آثار مهم وی
دکتر گلسر کتاب‌های زیادی با موضوعات متفاوت منتشر کرده است که چند تا از آن‌ها عبارتند از:
- واقعیت درمانی – Reality Therapy: یک رویکرد جدید به روانپزشکی
- مدرسه کیفی- The Quality School: مدیریت دانش آموزان بدون اجبار
- عشق چیست- What Is the Thing Called Love?: کتاب ضروری برای زنان مجرد
- هشت درس برای زندگی زناشویی بهتر- Eight Lessons for a Happier Marriage:کاربست تئوری انتخاب در روابط دو نفره و زندگی مشترک
متن پشت جلد کتاب
در پشت جلد کتاب، ترجمه یادداشت نویسنده را در مورد تجلیل از مترجم می‌خوانید. در ابتدای کتاب اصل نامه چاپ شده است.
«علی صاحبی عزیز
از ترجمه زیبا و اصیل کتاب تئوری انتخاب به زبان فارسی بسیار سپاسگزاریم. این نشان‌دهنده توانمندی و دانش خوب شما به عنوان مدرس این علم روانشناسی جدید است. این حقیقت که شما مربی مورد تایید انستیتو ویلیام گلسر هستید و افراد زیادی را در ایران آموزش داده‌اید، درخور پشتیبانی و تایید ما است. شما به عنوان عضو ارشد هیئت علمی انستیتو، کیفیت بالایی از تدریس را ارائه داده‌اید و حال با این ترجمه فوق‌العاده، در روند آموزش تئوری انتخاب به همه مردم دنیا سهیم می‌شوید.»
با اردات بسیار
دکتر ویلیام و کارلین گلسر
فهرست کتاب
کتاب در 3 بخش و 13 فصل نوشته شده است:
- بخش اول: نظریه
1-نیاز ما به روانشناسی جدید
2-نیازهای بنیادین و احساسات
3-دنیای مطلوب شما
4-رفتار کلی
5-هم‌خوانی در شخصیت و قدرت نیازها
6-تعارض و واقعیت‌درمانی
7-خلاقیت
- بخش دوم: کاربست تئوری در عمل
8-عشق و ازدواج
9-خانواده شما و اعتماد
10-آموزش تحمیلی، آموزش و پرورش و مدارس کیفی
11-تئوری انتخاب در محیط کار
بخش سوم: کاربست
12-اجتماع مطلوب و شایسته
13-تعریفی دوباره از آزادی شخصی شما
بخش‌هایی از کتاب تئوری انتخاب نوشته ویلیام گلسر
برای پی بردن به سبک نویسنده، در ادامه بخش‌هایی از کتاب را با هم می‌خوانیم:
-دنیا مملو از آدم‌های تنها، ناکام، عصبانی و ناخشنودی است که نمی‌توانند به هیچ آدم خشنود و شادمانی نزدیک و با او صمیمی شوند. عمده‌ترین مهارت‌های اجتماعی آنان نیز شکایت، سرزنش و انتقاد است که به سختی می‌توان با چنین مهارت‌هایی با دیگران کنار آمد.
-بنا به چهل سال تجربه روانپزشکی، برایم روشن شده است که تمام افراد ناخشنود، مشکل واحدی دارند: نمی‌توانند با کسانی‌که دوست دارند با آن‌ها به تفاهم برسند، به خوبی کنار بیایند.
-برای دست‌یابی به یک رابطه خوب، اکثر ما حاضریم رنج زیادی را تحمل کنیم، چرا که اهمیت رابطه برای ما بیش از رنج بردن است. برای ایجاد، نگهداری و بهبود رابطه‌ها، حاضریم خود را درگیر کارهای ناخوشایند طولانی مدت کنیم، چرا که معتقدیم در نهایت به آدم‌هایی که به آن‌ها احتیاج داریم نزدیک‌تر می‌شویم و احساس بهتری خواهیم داشت.
گاهی نیز بدون ضمانت برخورداری از یک رابطه بهتر، اکثر ما حاضریم لذت و خوش‌گذرانی خود را به تاخیر بیندازیم یا درد و رنجی را تحمل کنیم فقط به این امید که با ایجاد این رابطه، در آینده احساس بهتر و رنج کم‌تری را تجربه کنیم.
هدف همه ما
مطمئنا هدف همه ما در زندگی این است که بهتر و شادتر در کنار کسانی‌که دوست‌شان داریم، زندگی کنیم. خواندن کتاب ارزشمند تئوری انتخاب به طور قابل‌توجی می‌تواند در این زمینه به ما کمک کند.
نظر شما چیست؟
در پایان نیز پیشنهاد می‌کنم برای تغییر فکر و اندیشه خود، مقاله معرفی کتاب جادوی فکر بزرگ اثر دیوید جی.شوارتز را حتما بخوانید.
دیدگاهتان را بنویسید