لحن مناسب در فن بیان را با 7 تمرین کاربردی بیاموزید
لحن در فن بیان یکی از مهم‌ترین مواردی است که برای داشتن بیان مناسب باید به آن توجه کنید. زیرا برخورداری از لحن مناسب در موقعیت‌های مختلف به شما کمک می‌کند تا منظورتان را بهتر و واضح‌تر به دیگران انتقال دهید و در امر متقاعدسازی، مذاکره و فروش موفق‌تر عمل کنید.
در این مقاله در ابتدا به انواع لحن می‌پردازیم و سپس تمریناتی را بیان می‌کنیم که با انجام آن‌ها بتوانید لحن‌تان را کنترل کنید.
تعریف لحن
لحن در فرهنگ دهخدا به معنی آوا، آهنگ و صوت است.
با توجه به این کلمات می‌توان نتیجه گرفت که لحن در صحبت کردن به معنای احساساتی است که از طریق بیان به مخاطب خود منتقل می‌کنیم. برای مثال زمانی‌که ناراحت و یا خشمگین هستیم بدون شک مخاطب این احساسات را در هم‌صحبتی با ما متوجه می‌شود.
اهمیت لحن مناسب در فن بیان چیست؟
تصور کنید که قصد دارید برای جمعی از افراد سخنرانی کنید. برای مثال به عنوان مدیر قصد دارید در مورد اهداف کسب و کارتان و برنامه‌های جدیدی که در ذهن دارید با کارکنان‌تان صحبت کنید.
اگر لحن مناسب را نداشته باشید، ممکن است در پایان سخنرانی، مخاطبانتان:
- از شنیدن صحبت‌های شما دچار سوءتفاهم شوند،
- به خوبی به منظور شما پی نبرند،
- شما را مورد تمسخر قرار دهند و صحبت‌های‌تان را جدی نگیریند،
- شما را محکم و با اطمینان در انجام تصمیم‌های‌تان نبینند،
- و… .
لازم است بدانید که اگر:
- با هیجان صحبت نکنید، مخاطبانتان هیجان و اشتیاق لازم برای تلاش را به دست نمی‌آورند،
- محکم و با اطمینان صحبت نکنید، مخاطبانتان به‌طور جدی به کار مشغول نمی‌شوند و شما را به عنوان فرد با اراده‌ای نمی‌بینند،
- با خشونت صحبت کنید و به انجام هر کاری تاکید داشته باشید، مخاطبانتان با ترس به صحبت‌های شما عمل می‌کنند،
و به‌طور کلی هر لحنی داشته باشید، صحبت‌های‌تان به شکل دیگری در ذهن مخاطبانتان نقش می‌بندد.
یکی از مهم‌ترین موارد در برخورداری از لحن مناسب و بیان صحیح کلمات این است که بتوانید در حین صحبت برای مخاطبانتان تصویرسازی کنید. در این صورت می‌توانید مطمئن باشید که به خواسته‌ها و اهداف‌تان نزدیک شده‌اید. برای انجام این کار باید در ابتدا برای صحبت‌هایی که قرار است ارائه کنید در ذهن خود تصاویری را مجسم کنید تا بتوانید به خوبی این تصاویر را به مخاطبانتان انتقال دهید.
بنابراین توجه به لحن بیان به فهم بهتر مطالب به مخاطب کمک بسزایی می‌کند.
انواع لحن در فن بیان
لحن‌های متفاوتی در حین صحبت کردن وجود دارند که می‌توانید با توجه به مفهوم صحبت‌های‌تان و تاثیرگذاری روی مخاطب از آن‌ها کمک بگیرید. زیرا احساسات و عواطف شما از طریق نحوه صحبت کردن‌تان کاملا مشهود است و می‌توانید با شناخت لحن‌ها، روی احساسات و عواطف‌تان کنترل داشته باشید.
برای مثال تصور کنید که مدیر شرکتی هستید و یکی از کارمندان‌تان دچار خطا شده است. در این لحظه انتخاب با شما است که با لحنی عصبانی با او صحبت کنید و یا لحنی مهربانانه و دلجویانه.
باید متناسب با موقعیت از لحن مناسب استفاده کنید و البته این کار منوط به این است که شما بتوانید احساسات خود را کنترل کنید.
انواع لحن‌ها عبارتند از:
- عصبانی
- ناراحت
- محترمانه
- طلبکارانه
- تمسخرآمیز
- هیجان‌انگیز
- تعجبی
- دلهره‌آور
- مهربانانه
- دلجویانه
- محترمانه
- سخاوت‌مندانه
- و… .
تمرینات تضمینی لحن مناسب در فن بیان
برای این‌که بتوانید لحن مناسب را تشخیص دهید و در مقابل نیز کنترلی روی احساسات و عواطف‌تان داشته باشید، حتما تمریناتی که در ادامه مطرح می‌کنیم را انجام دهید.
1)بیان متفاوت یک جمله
یکی از مهم‌ترین تمرینات این است که یک جمله را انتخاب کنید و آن را با لحن‌های مختلف و با صدای بلند تکرار کنید.
با این تمرین به خوبی متوجه خواهید شد که آیا می‌توانید با لحن‌های مختلف صحبت کرده و احساسات خود را کنترل کنید یا نه.
2)تعریف داستان و قصه
اگر بتوانید مهارت داستان‌گویی و قصه‌گویی را بیاموزید و از لحن‌های مختلف در صدای‌تان استفاده کنید، می‌توانید در استفاده از لحن‌های مختلف در موقعیت‌های مختلف موفق عمل کنید.
برای افزایش این مهارت می‌توانید از کتاب‌های کودکان و نوجوانان استفاده کنید و در هنگام خواندن آن‌ها لحن صدای‌تان را تغییر دهید. این کتاب‌ها به شما کمک زیادی می‌کنند.
3)لحن مناسب در فن بیان :شعرخوانی
بدون شک شما نیز معتقد هستید که لحن مناسب در شعرخوانی باعث می‌شود تا مفهوم شعر قابل درک شود، به‌خصوص شعرهای قدیمی و کهن.
به همین دلیل اگر بتوانید در شعرخوانی تبحر پیدا کنید در استفاده از لحن مناسب موفق خواهید بود.
4)شرکت در سخنرانی
سخنرانان حرفه‌ای و موفق به خوبی می‌دانند که باید در هر موقعیتی از چه لحنی در بیان‌شان استفاده کنند تا بتوانند هم سخنرانی را از یکنواختی خارج کنند و هم توجه مخاطب را به صحبت‌های خود جلب کنند.
بنابراین پیشنهاد می‌کنیم که در سخنرانی‌های افراد معروف شرکت کنید و اگر این امکان را ندارید، فایل‌های سخنرانی‌ها را دانلود کرده و تماشا کنید.
سپس تصور کنید که قرار است در حضور عده‌ای سخنرانی کنید. در نتیجه متنی را آماده کنید و با تمرین کردن بیاموزید که باید هر کدام از جملات را با چه لحنی بیان کنید که تاثیرگذاری زیادی روی مخاطب داشته باشد.
در حین تمرین نیز می‌توانید تصویر و یا صدای خود را ضبط کنید تا با دیدن و یا گوش دادن آن بتوانید به نقاط قوت و نقاط ضعف خود پی ببرید و آن‌ها را تا جایی اصلاح کنید که به لحن مناسب و دلخواه خود برسید.
5)لحن در فن بیان :تعریف موضوع فیلم یا کتاب
هر فیلمی که تماشا می‌کنید و هر کتابی که می‌خوانید را تعریف کنید. می‌توانید داستان فیلم و کتاب را برای دیگران تعریف کنید و یا از یک ضبط صوت استفاده کنید.
سپس در حین بیان داستان فیلم یا کتاب سعی کنید از لحن‌های مختلف کمک بگیرید تا بتوانید جذاب‌تر و قابل فهم‌تر صحبت کنید.
برای انجام این تمرین باید فیلم‌ها و کتاب‌هایی را در ژانرهای مختلف ببینید و بخوانید تا بتوانید از تمام لحن‌ها در حین تعریف کردن استفاده کنید.
6)تمرین در برابر آینه
در مقابل آینه بایستید و احساسات مختلف را در چهره خود ظاهر کنید تا بتوانید حالات چهره‌تان را در هر احساسی که تجربه می‌کنید و در حین بیان هر لحنی بشناسید.
می‌توانید تمرین اولی که بیان کرده‌یم، بیان یک جمله با لحن‌های مختلف را در مقابل آینه تمرین کنید تا بهتر بتوانید به حالات چهره خود پی ببرید.
7)خواندن اخبار
یکی دیگر از تمرین‌های موثر این است که سعی کنید مانند گوینده‌های خبر، اخبار بگویید.
برای این تمرین به لحن گوینده‌های خبر توجه کنید. پیشنهاد می‌کنم یک فایل صوتی و یا ویدیویی از اخبار را تهیه کنید و آن را بارها و بارها بشنوید و ببنید. سپس هر چند دقیقه یک‌بار استپ بزنید و سعی کنید هر کلمه و جمله را مانند گوینده خبر تکرار کنید.
این تمرین را به اندازه‌ای تکرار کنید تا بتوانید هر اخبار را با لحن مناسب آن بخوانید.
نکات مهم برخورداری از لحن مناسب در فن بیان
برای این‌که بتوانید لحن مناسبی داشته باشید، لازم است به نکاتی که در ادامه بیان می‌کنیم نیز توجه کنید:
- حتما در حین صحبت کردن به زبان بدن‌تان آگاه باشید تا لحن‌تان با حرکات‌تان هم‌خوانی داشته باشند. برای یادگیری در این زمینه مقاله زبان بدن در سخنرانی به شما کمک بسزایی می‌کند،
- از کلمات و عبارات مثبت در حین صحبت کردن‌تان استفاده کنید تا تصاویری را در ذهن مخاطب تداعی کند. برای موفقیت به مقاله قدرت کلمات توجه کنید،
- در حین انجام تمرینات، صدای خود را ضبط کنید تا با گوش دادن به آن بتوانید نقاط ضعف خود را بر طرف کنید،
- تا می‌توانید فیلم ببینید، تئاتر شرکت کنید و اخبار ببینید و در این حین به لحن بیان بازیگران و گوینده‌ها توجه کنید.
لحن در فن بیان را جدی بگیرید
اگر کلماتی که به زبان می‌آورید با احساساتی که در لحن صحبت شما وجود دارند، هم‌خوانی نداشته باشند، بدون شک به نتیجه مطلوب‌تان که جلب توجه مخاطب است، نخواهید رسید.
تمرینات و نکاتی که در این مقاله مطرح شده‌اند، شما را در این زمینه به موفقیت می‌رساند. اگر در حرفه‌هایی مشغول به کار هستید که باید مدام با دیگران در حال صحبت باشید مانند سخنرانی، وکالت، پزشکی، تدریس، مدیریت، رهبری و…، حتما به لحن خود در حین صحبت توجه کنید.
در پایان نیز توصیه می‌کنم برای پیشرفت در این زمینه حتما مقاله تکنیک های بهبود فن بیان را مطالعه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید