تنفس صحیح در صداسازی را با تمرینات مکرر به عادت تبدیل کنید

تنفس صحیح در صداسازی ، یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در وضوح و رسایی صدا است که اغلب افراد از آن غافل هستند. تنفس صحیح را تنفس شکمی یا دیافراگمی هم می‌گویند. تنفس صحیح در سخنرانی و فن بیان و به‌طور کلی در صحبت کردن اهمیت بسیاری دارد.

اگر قصد دارید با اصلاح تنفس خود، صدا و بیان‌تان را تقویت کنید، مقاله درستی را انتخاب کرده‌اید. در این مقاله به بیان تمریناتی پرداخته‌ایم که انجام آن‌ها باعث می‌شود تا تنفس شکمی را به عادت تبدیل کنید.

تنفس صحیح در صداسازی چیست؟

اکثر افراد تنفس عمیق را به صورت تنفس قفسه سینه انجام می‌دهند تا تنفس از طریق شکم. جالب است بدانید همه ما در دوران کودکی تنفس شکمی داشته‌ایم که متاسفانه به مرور زمان به تنفس از قفسه سینه تبدیل شده است.

تنفس از طریق قفسه سینه بسیار طاقت‌فرسا است و دقیقا مثل این است که بخواهیم یک مسیر 30 کیلومتری را با طناب زدن طی کنیم. اما در مقابل، تنفس شکمی بسیار آسان‌تر است و هوا به آرامی و سهولت وارد و خارج می‌شود. تنفس شکمی به این صورت است که در هنگام دم، شکم پر از هوا شده و بالا آمده و در بازدم، هوا خارج شده و شکم داخل می‌رود.

تنفس از قفسه سینه راحت‌تر است ولی درست نیست. زیرا معمولا در حالت نشسته قرار داریم و ترجیح می‌دهیم از عضلات سینه، شانه و گردن خود استفاده کنیم تا عضلات شکم. به همین دلیل در بزرگسالی تنفس صحیح خود را از دست می‌دهیم.

برای این‌که به اهمیت صداسازی و اصول و تکنیک‌های آن پی ببرید، توصیه می‌کنم مقاله صداسازی چیست را حتما مطالعه کنید.

نقش تنفس صحیح در سخنرانی و فن بیان

کسانی‌که آرام و متعادل هستند و تصمیمات زندگی خود را به دور از استرس و تشویش و در آرامش می‌گیرند، معمولا بهتر حرف می‌زنند، آرام‌تر صحبت می‌کنند و حرف‌های‌شان برای ما جذابیت خاصی دارد. این افراد محکم صحبت می‌کنند و به آن‌چه‌ می‌گویند ایمان دارند. اما ایمان به حرف‌ها نیست که باعث‌ می‌شود خوب و درست صحبت کنند. بله تنفس صحیح باعث آن می‌شود.

این‌گونه افراد تنفس شکمی و دیافراگمی را جدی گرفته و آن را به عادتی برای خود تبدیل کرده‌اند. تنفس شکمی سرعت نفس کشیدن را کاهش می‌دهد و اکسیژن بیشتری به مغر می‌رساند، به همین دلیل است که می‌توانیم آرام‌تر صحبت کنیم و بیشتر آرامش داشته باشیم.

دوره آموزش فن بیان و سخنرانی را به صورت رایگان دانلود کنید تا بتوانید با تکنیک‌ها و تمرینات بیان شده در آن، فن بیان‌تان را تقویت کرده و بهبود ببخشید.

اهمیت تنفس صحیح در صداسازی

شما هم حتما در سخنرانی‌ها و تئاترهایی شرکت کرده‌اید که سخنران و بازیگر با وجود اینکه باید ساعت‌ها صحبت کند، دچار گرفتگی صدا و خستگی نمی‌شود. در مقابل نیز افرادی را دیده‌اید که با چند دقیقه صحبت کردن دچار خشکی گلو، گرفتگی صدا و خستگی شده‌اند.

تنها راه مقابله با این اتفاقات و داشتن حال خوب در صحبت کردن‌های طولانی، تنفس صحیح است. باید این تنفس را به اندازه‌ای تکرار و تمرین کنید تا به یک عادت برای شما تبدیل شود. این روش تنفس حتی در هنگام ورزش کردن و کوهنوردی نیز به شما کمک بسزایی می‌کند.

نفس عمیق کشیدن به صدای شما قدرت مضاعف می‌بخشد. برای تست این موضوع عباراتی را در هر دو حالت تنفس شکمی و تنفس از طریق قسفه سینه، تکرار کنید. سعی کنید هم‌زمان بلندتر صحبت کنید. با این روش به درستی متوجه خواهید شد که در حالت تنفس شکمی صدای شما پر قدرت‌تر از تنفس از طریق قفسه سینه است. به همین دلیل تنفس صحیح در سخنرانی و فن بیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

فواید تنفس صحیح در صداسازی

تنفس شکمی نه تنها در صدا و بیان ما تاثیرگذار است، بلکه جنبه‌های دیگری را هم تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. از جمله:

• افزایش آرامش و اعتماد به نفس،
• سلامت جسمانی (زیرا اکسیژن کافی را به اندام‌های بدن انتقال می‌دهد)،
• افزایش حجم ریه،
• کاهش استرس و اضطراب،
• کاهش ضربان قلب و فشار خون،
• افزایش توانایی بدن در هنگام ورزش کردن،
• افزایش توانایی در حین انجام فعالیت‌های بدنی،
• کند کردن سرعت تنفس و افزایش انرژی.

تمرینات تنفس صحیح در صداسازی

به راحتی می‌توانید با انجام تمرینات متعدد، تنفس شکمی و صحیح را به عادتی برای خود تبدیل کنید. در ادامه چندین تمرین را برای‌تان توضیح می‌دهیم. نکته‌ای که لازم است به آن توجه کنید، انجام تمرینات به صورت مکرر و روزانه است.

1)تمرین اول

یک دست خود را روی قفسه سینه و دست دیگر را روی شکم خود قرار دهید. سپس هوا را با بینی به داخل شکم خود بکشید و آن را با دهان خارج کنید. سعی کنید در هر بار نفس کشیدن به مدت 3 ثانیه نفس خود را حبس کرده و سپس عمل بازدم را انجام دهید.

باید با دست خود احساس کنید که در هنگام دم شکم‌تان به سمت جلو آمده و بزرگ می‌شود و در بازدم خالی شده و کوچک می‌شود. اگر دستی که روی قفسه سینه شما قرار دارد، تکان بخورد، این تمرین را اشتباه انجام داده‌اید.

2)تمرین دوم

از پشت روی زمین و به سمت آسمان بخوابید. سپس پاهای خود را جمع کنید به گونه‌ای که کف پاهای‌تان روی زمین باشد. در این حالت دم و بازدم انجام دهید.

این تمرین را مانند تصویر بالا انجام دهید. دست خود را نیز روی شکم‌تان قرار دهید و به تنفس‌تان دقت کنید.

3)تنفس صحیح در صداسازی : تمرین سوم

همانند روش اول بایستید و تنفس شکمی را از راه بینی انجام دهید. در این روش باید نفس خود را حبس کنید، دو دست خود را به گونه‌ای در دو طرف کمرتان قرار دهید که انگشتان‌تان روی شکم باشد و سپس با زاویه‌ای 90 درجه به سمت جلو خم شوید.

در این حالت با گفتن کلمه سین سعی کنید تمام هوای درون شکم خود را خالی کنید. سپس به حالت اولیه بازگشته و دوباره این کار را انجام دهید.

سعی کنید در طول روز به مدت 5 تا 10 دقیقه این تمرین را به دفعات انجام دهید تا به نتیجه دلخواه‌تان برسید.

4)تمرین چهارم

به پشت و رو به آسمان دراز بکشید. در این حالت تا جایی‌که می‌توانید هوا را به داخل شکم خود فرو ببرید و سعی کنید با شعر خواندن و یا شمارش اعداد، نفس‌تان خالی شود.

هر بار که این تمرین را انجام می‌دهید دقت کنید که تا کجای شعر را خوانده‌اید و یا به چه عددی رسیده‌اید. در تمرینات بعدی به راحتی می‌تو.انید اشعار را کامل‌تر و اعداد را طولانی‌تر بیان کنید.

5)تمرین پنجم

تمرین فوت کردن شمع، به این صورت است که شمع روشنی را در فاصله یک وجبی خود قرار دهید. سپس با تنفس شکمی، بازدم خود را به قدری آهسته از دهان‌تان خارج کنید که تنها شعله‌های شمع تکان بخورد و خاموش نشود.

6)تنفس صحیح در صداسازی : تمرین ششم

در حالت ایستاده و از کمر رو به جلو خم شوید و کمی زانوهای خود را نیز خم کنید، سپس دستان خود را تا نزدیک زمین آویزان کنید. در این حالت هوا را به درون شکم خود بکشید و با نفس حبس شده بایستید. در حالت ایستاده نفس خود را به آرامی خارج کنید.

اگر این کار را صبح و بعد از بیدار شدن انجام دهید، مشکل سفتی عضلات و مسدود شدن راه تنفس خود را به مرور زمان حل خواهید کرد و اگر در طول روز انجام دهید، تنش‌ها و گرفتگی‌های کمر خود را رفع می‌کنید.

اگر در طول روز و در حین انجام کارهای‌تان مدام در حالت نشسته قرار دارید، حتما این تمرین را انجام دهید.

7)تمرین هفتم

برای تمرین تنفس شکمی بایستید و دست‌های‌تان را از دو طرف شانه‌های‌تان را باز کنید و حالت کشیدگی به کتف‌های‌تان بدهید. این تمرین باعث می‌شود ریه شما برای ذخیره هوای بیشتر باز شود. در ادامه تمرین به خوبی متوجه تغییرات خواهید شد.

حال دست‌تان را روی شکم بگذارید و کمی فشار دهید.

سعی کنید هوا را وارد ریه و شکم خود کنید. سپس هوا را کمی نگه دارید و بعد آهسته آهسته هوا را بیرون بدمید. حس می‌کنید ریه‌ و شکم‌تان جمع‌ می‌شود. در ادامه‌ بازدم‌تان را با صدای آااااا یا اوووووو بیرون دهید تا حنجره شما برای یک سخنرانی، خوب گرم شود.

نکته مهم در انجام تمرینات تنفس شکمی

زمانی‌که تمرینات مربوط به تنفس شکمی را انجام می‌دهید، ممکن است به سردرد یا سرگیجه دچار شوید. این اتفاق کاملا طبیعی است. در این حالت متوقف نشوید، بلکه تنها تمرینات خود را با سرعت آهسته‌تری ادامه دهید. به مرور سردرد و سرگیجه شما بهبود خواهد یافت.

سردرد و سرگیجه به این دلیل رخ می‌دهد که با انجام تمرینات تنفسی، در مدت زمان کوتاهی مقدار زیادی اکسیژن را وارد بدن خود می‌کنید. این اتفاق اصلا نگران‌کننده نیست.

مدت زمان تمرینات تنفس صحیح در صداسازی

در ابتدا تمرینات خود را 5 تا 10 دقیقه و به تعداد 3 تا 4 بار در روز انجام دهید. سپس به تدریج و در طول هفته‌های بعدی زمان انجام تمرینات و تعداد دفعات آن را افزایش دهید. در هفته‌های بعدی به خوبی شاهد تغییرات چشم‌گیری در حال خوب‌تان خواهید بود.

تنفس صحیح در سخنرانی و فن بیان

اگر تنفس صحیح و شکمی در صداسازی را جدی بگیرید، بدون شک نحوه صحبت کردن‌تان تغییر کرده و به راحتی می‌توانید با دیگران ارتباط برقرار کنید.

تمرینات بیان شده در بالا را روزانه و به‌طور مکرر انجام دهید. پیشنهاد می‌کنم برای انجام تمرینات خود ساعت‌های معینی را تعیین کنید و آلارم گوشی خود را تنظیم کنید تا فراموش‌تان نشود.

در کامنت‌ها بنویسید که به‌طور معمول از طریق قفسه سینه نفس می‌کشید و یا از طریق شکم و دیافراگم؟